Η κοινότητα της Ηλιόκαλης βρίσκεται δεκατέσσερα (14) χιλιόμετρα από την πόλη των Ιωαννίνων, στους πρόποδες του Δρίσκου, ανάμεσα από τις κοινότητες Πλατανιά και Δροσοχωρίου, σε υψόμετρο 600 μέτρων.

Το χωριό είναι κτισμένο σε πυκνό δάσος, με πολλά καταπράσινα δέντρα και θάμνους, και πολλές πηγές με φυσικό νερό. Η ιστορία αναφέρει ότι το χωριό προϋπήρχε από τα παλαιά χρόνια σαν συνοικισμός με την ονομασία Μουρκιούς, και ότι κατοικούσαν Τούρκοι,από όπου προήλθε και η αρχική του ονομασία. Στις 2 Μαΐου 1927 ο οικισμός Μουρκιούς μετονομάστηκε σε κοινότητα Ηλιόκαλης, παίρνοντας την ονομασία αυτή από το μοναστήρι της Ηλιόκαλης, που βρίσκεται στην περιοχή.

Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τη κτηνοτροφία αλλά και με οικοδομικές εργασίες. Το χωριό παράγει πολλά κτηνοτροφικά προϊόντα, και ξακουστό στην περιοχή είναι το γνήσιο τσίπουρο, που φτιάχνεται με τον παλαιό παραδοσιακό τρόπο και που η απόσταξη του δεν παύει και σήμερα να είναι για τους κατοίκους μια μεγάλη γιορτή, στην οποία συμμετέχουν όλοι οι συγγενείς και φίλοι του κάθε παραγωγού. Η γιορτή αυτή φυσικά συνοδεύεται από πολλούς παραδοσιακούς μεζέδες.